Để dễ dàng theo dõi những trận đấu của đội tuyển futsal Việt Nam tại FIFA Futsal World Cup 2021, các fan cần hiểu một số thuật ngữ cơ bản.
Thời gian diễn ra giải bóng đá Futsal World Cup 2021 FIFA mà đội tuyển Việt Nam tham gia.
Bóng đá sân nhỏ là gì?
Futsal xuất phát từ các thuật ngữ tiếng Tây Ban Nha (futbol sala) hoặc tiếng Bồ Đào Nha (futbol de salao), có ý nghĩa là bóng đá trong nhà. Cách chơi tương tự với bóng đá mini 5 người, nhưng trận đấu được tổ chức trên bề mặt sân bằng gỗ hoặc nhựa bên trong sân thi đấu.
Xuất phát từ năm 1930 do Juan Carlos Ceriani, một giáo viên tại Montevideo, Uruguay sáng lập, môn thể thao này có nguồn gốc tại Nam Mỹ. Đại diện của khu vực này cũng là đội tuyển có thành tích thành công nhất trên toàn thế giới, đó là đội tuyển Futsal.
Brazil đã đoạt danh hiệu vô địch ở 5 trong tổng số 8 lần tổ chức Futsal World Cup. Argentina là đội vô địch gần đây nhất của giải đấu này vào năm 2016. Môn thể thao này phát triển từ khu vực Nam Mỹ, vì thế hầu hết các thuật ngữ đều xuất phát từ tiếng Tây Ban Nha hoặc Bồ Đào Nha.
Các vị trí căn bản.
Thủ môn, hậu vệ trung tâm, cánh phải/trái và tiền đạo giữa là bốn vị trí cơ bản của cầu thủ trên sân mà người chơi futsal thường gọi bằng các từ tương đương trong ngôn ngữ tiếng Bồ Đào Nha. Tuy nghe có vẻ xa lạ, nhưng nếu dịch sang các ngôn ngữ khác, đó là những khái niệm quen thuộc với môn bóng đá 11 người.
Goleiro là tên gọi của vị trí thủ môn trong futsal. Quy định cho thủ môn trong futsal là chỉ được giữ bóng trong tối đa 4 giây. Nếu chưa đưa bóng qua vạch giữa sân, thì cầu thủ đồng đội không được phép chuyền cho thủ môn.
Trung vệ đóng vai trò làm che chắn trước mặt thủ môn trong đội bóng. Vị trí này rất quan trọng và không cần phải biết tiếng Bồ Đào Nha cũng có thể hiểu được. Trong đội hình, trung vệ giống như trái tim của đội bóng, có tầm ảnh hưởng như một nhạc trưởng. Không chỉ giữ vững phòng ngự, trung vệ còn có nhiệm vụ tổ chức tấn công và bao quát toàn bộ sân.
Ala được xem là vị trí kế tiếp của một cầu thủ chạy cánh. Các người chơi đảm nhận vai trò này thường có tốc độ và sức mạnh đáng kể để thực hiện những pha tấn công, xâm nhập vào khoảng trống để ghi bàn. Họ cũng phải đủ nhanh để quay lại và giúp đỡ hàng phòng ngự khi đội mất bóng.
Pivot là cầu thủ cao nhất trong đội hình 5 người. Trong bóng đá 11 người, pivot là tiền vệ trung tâm, nhưng trong futsal, đây là vị trí tiền đạo.
Bóng đá sân nhỏ futsal sử dụng chiến thuật cơ bản của trung phong bao gồm việc sử dụng Pivot – một điểm tựa để đánh bóng. Vì sân nhỏ, các điểm tựa thường phải giữ bóng, chơi tường hoặc xoay người để ghi bàn khi quay lưng với khung thành. Ngoài ra, một cầu thủ trung phong cũng cần có phẩm chất săn bàn giống như tiền đạo trong bóng đá 11 người.
Các địa điểm cơ bản này có thể được sắp xếp thành bản đồ 2-2 (hộp), 1-2-1 (kim cương), 1-1-2 (chữ Y), 2-1-1 (kim tự tháp)… Trong một trận đấu futsal, các đội bóng có thể không giữ nguyên vị trí như vậy. Các cầu thủ phải di chuyển rất linh hoạt để thay đổi vị trí, thậm chí có nhiều đội bóng sử dụng chiến thuật xoay đội hình theo kiểu vòng tròn.
Power play.
Chiến thuật Power play, hay còn được biết đến với tên gọi đá 5 cầu, là phương pháp đội bóng sử dụng để tấn công với tất cả 5 cầu thủ và thủ môn tham gia, dâng cao để bỏ trống khung thành. Kỹ thuật này được sử dụng để tăng cường sức tấn công hoặc kiểm soát trận đấu, không cho đội đối thủ có cơ hội tiếp cận bóng.
Khi bị đưa vào tình huống đáp đầu trong những phút cuối hiệp đấu, các đội bóng thường sử dụng chiến thuật power play. Huấn luyện viên sẽ thay thủ môn bằng một cầu thủ khác đã đăng ký trước và mặc áo thủ môn vào sân. Nhờ sự thay đổi liên tục này, các cầu thủ có thể nhanh chóng phát bóng khi được quyền.
Trong các đội bóng khác, thủ môn thường chỉ có nhiệm vụ bảo vệ khung thành và không tham gia vào các pha tấn công. Điều này khiến cho các đội bóng khác phải thay người khi muốn chơi power play.
Phạt đền.
Điểm thực thi phạt đền đầu tiên nằm cách cầu môn 6m, được áp dụng cho các trường hợp vi phạm trong khu vực cấm địa. Điểm thực thi phạt đền thứ hai nằm cách cầu môn 10m, được sử dụng cho các trường hợp vi phạm tổng thể. Mỗi nửa sân Futsal đều có hai điểm thực thi phạt đền.
Từ sai sót thứ sáu trở đi, khi một đội bóng phạm lỗi năm lần trong một hiệp đấu, đội còn lại sẽ bị phạt đá trực tiếp không có hàng rào từ chấm đá phạt 10m. Lỗi tổng hợp sẽ được tính lại từ đầu khi hiệp thứ nhất kết thúc. Nếu trận đấu có hiệp phụ, các lỗi phạm phải trong thời gian đá thêm giờ sẽ được tính vào hiệp thứ hai.
VS.
Futsal được trang bị VS (video support) trong khi bóng đá 11 người được trang bị VAR (video assistant referee). Quy trình mới này được áp dụng lần đầu tại Giải vô địch thế giới FIFA Futsal 2021.
Đối với luật của môn futsal, đội tuyển được phép yêu cầu trọng tài xem lại video để khiếu nại, khác với VAR. Khi trọng tài thay đổi quyết định, đó được tính là khiếu nại thành công, ngược lại là thất bại. Nếu một đội khiếu nại thất bại, họ sẽ mất quyền yêu cầu xem lại video cho đến hết hiệp đấu. Điều này áp dụng ở mỗi hiệp phụ và loạt đá luân lưu.
Trong một số trường hợp đặc biệt, đội bóng có quyền phản đối để xác nhận hoặc hủy bỏ bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ và xác định người chơi bị thẻ.
